هیچ محصولی در سبد خرید نیست.
هر کسب و کاری چه در دنیای واقعی و چه در دنیای مجازی، نیازمند هدف گذاری و همچنین برنامهریزی کاملاً مناسب است. هدف گذاری در کسب و کار موضوعی است که خیلی از افرادی که به دنیای کسب و کار اینترنتی وارد میشوند، نسبت به این موضوع مهم بیاعتنا هستند. هدف و برنامه، دو موضوعی هستند که رابطه تنگاتنگی با یکدیگر دارند. هدف بدون برنامه و برنامه بدون هدف، به هیچ جایی ختم نمیشود.
کسب و کاری که هدف گذاری نشده باشد، احتمال رسیدن به موفقیتش، تا حد زیادی کاهش مییابد. شما باید قبل از راهاندازی کسبوکارتان، برنامه و اهداف مشخصی را داشته باشید، مثلا در مورد هزینهها و درآمدها و …
هدف چیست؟
به طور کلی هدف برای هر شخص، معنا و مفهوم خاص خودش را دارد. اما اگر بخواهیم تعریفی کوتاه و کامل را از هدف داشته باشیم، این تعریف میتواند پاسخ مناسبی به آن باشد:
نتایج مورد انتظار یک رفتار را هدف میگویند (ویکیپدیا). یعنی وضعیتی که انتظار داریم بعد از مدت زمانی (مشخص یا نامشخص) به آن برسیم.
اما برای درک بهتر هدف، دو تعریف را از بزرگان جهان در اینجا ذکر میکنیم:
بایرون کیتی (Byron Katie)
برای درک بهتر اینکه هدف از زندگی چیست، باید بدانیم واقعاً هدف از زندگی چه چیزی نیست.
پارکر هسر (Parker Heuser)
هدف از زندگی کشف محیط اطرافتان است، کشف خودتان و آنچه آموختهاید. پیرو قلبتان و تکامل معنوی خود باشید.
ضرورت هدف گذاری در کسب و کار
داشتن هدفی مناسب و برنامهای دقیق در هر کسب و کاری به طور قطع تاثیری بسیار بزرگ بر موفقیت کسب وکار خواهد داشت. البته این نکته را نیز به ذهن خود بسپارید که داشتن برنامه بدون هدف و همچنین داشتن هدف بدون برنامه هیچ تاثیر مثبتی برای شما نخواهد داشت.
هدف گذاری در کسب و کار میتواند باعث افزایش انگیزه کارکنان و در نتیجه افزایش پویایی و فعالیت آنان شود. همچنین داشتن هدفی مناسب و برنامهای دقیق در نهایت رسیدن به موفقیت را به دنبال خواهد داشت. اگر صاحب کسب و کاری هستید اما هدفی برای خود مشخص نکردهاید، مانند قایقی سرگردان در دریا خواهید بود که هر زمان امکان غرق شدن آن وجود دارد.
فواید هدف گذاری در کسب وکار
تقریبا میتوان گفت بدون هدف و برنامههای از پیش تعیین شده، هیچ فعالیتی نتیجه مطلوب و دلخواه را نخواهد داشت. اگر کسب و کاری دارید و در حوزههای تجاری فعال هستید، ضرورت این هدف گذاری برای شما بیشتر میشود؛
چرا که در میان رقیبهای خود زمانی به موفقیت میرسید که برنامه و هدفهایی روشنتر از آنها داشته باشید. هدف گذاری در کسب و کار اهمیت ویژهای دارد و میتواند فواید بسیاری را نیز برای شما به دنبال داشته باشد. از جمله فواید داشتن هدف برای کسب و کار میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
۱. افزایش انگیزه کارکنان
انتخاب هدفی مناسب و واقعگرایانه، میتواند به افزایش روحیه و انگیزه کارکنان کمک بسیاری کند.
با داشتن اهداف کوتاه مدت و بلند مدت و برگزاری جشنهای کوچک به هنگام رسیدن به تک تک اهداف، میتوانید از افزایش انگیزه و روحیه کارکنان خود اطمینان یابید. با افزایش روحیهی افراد، کار نیز با سرعت و کیفیتی بهتر پیش خواهد رفت.
فراموش نکنید که کارکنان شما، مهرههای اصلی شما برای رسیدن به موفقیتهای کاری هستند؛ بنابراین بخش بزرگی از هدف گذاری های خود در کسب و کارتان را باید به آنها اختصاص دهید.
۲. ایجاد نظم و هماهنگی
با داشتن هدفی مشخص و معین و همچنین سنجش امکانات، منابع، و ابزارهای موجود میتوانید برنامهای مناسب برای رسیدن به اهداف خود در نظر بگیرید. با داشتن برنامهای مناسب، نظم و هماهنگی میان کارکنان و فعالیتهای گوناگون افزایش یافته و سرعت رسیدن به اهداف و در نهایت موفقیت بیشتر خواهد شد.
۳. مشخص شدن نقصها و انحرافات
اگر هدف و برنامهریزی مناسبی در نظر داشته باشید، میتوانید به راحتی نقصها و ضعفهای سیستم کسب و کار خود را شناسایی و رفع کنید. تکرار این امر در نهایت میتواند به داشتن سیستمی بی نقص و عالی برای رسیدن به موفقیتهای بیشتر منتهی شود.
به خاطر داشته باشید که هیچ سیتسم و سازمانی، بی عیب و نقص نیست؛ اما مسئلهای که حائز اهمیت است و منجر به حرکت رو به جلوی شما و کسب و کارتان میشود، هدف گذاشتن برای رفع این نقصهای احتمالی است.
۴.افزایش اعتماد به نفس و تمرکز
زمانی که بدانید مقصد نهایی شما چیست و چگونه باید به آن برسید، میتوانید به خود و فعالیتهایتان مطمئن باشید. داشتن اهداف کوتاه مدت و بلند مدت مشخص، به شما برای رسیدن به موفقیت کمک خواهد کرد.
زمانی که به هر یک از این اهداف برسید، بیش از پیش اعتماد به نفس پیدا خواهید کرد و با قوت بیشتری مسیر را ادامه خواهید داد. بنابراین بهتر است بخشی از هدف گذاریهای خود را به راههایی برای افزایش اعتماد به نفس خود در کار اختصاص دهید.
تکنیک های هدف گذاری در کسب و کار
۱) اهدافتان را به صورت هفتگی، ماهانه و سالانه برنامهریزی کنید
هدف گذاری به صورت هفتگی، ماهانه و … شما را مجاب میکند که برای دستیابی به اهدافتان، تمام تلاشتان را انجام دهید. برنامهریزی کردن به این صورت، مانع از بینظمی میشود و شما را برای رسیدن به اهدافتان، آماده میکند. مثلاً اینکه شما تعیین میکنید، تا ۶ ماه آینده مقدار مشخصی از کسب و کارتان (وبسایتتان) درآمد کسب کنید.
همین برنامهریزی به ظاهر ساده، باعث میشود که شما ذهنیت دستیابی به اهداف را، از پیش در خود ایجاد کنید که به خودی خود، باعث ایجاد انگیزه میشود. همچنین هدف گذاری و برنامهریزی به این صورت، نظم خاصی به کسب و کار شما میدهد که بیشک نظم یکی از دلایل اصلی موفقیت در هر کسب و کاری محسوب میشود.
۲) برای اهدافتان ضربالاجل تعیین کنید
حتماً باید برای هدفی که انتخاب کردهاید، ضربالاجل تعیین کنید، البته کاملاً منطقی. مثلاً برای فروش و درآمد خود در یک بازه زمانی خاص یا برای تولید محصولات و یا ارائه خدمات جدید زمان تعیین کنید.
البته ضربالاجل تعیین کردن، به این معنی نیست که حتماً در تاریخ مشخصشده به هدف مورد نظرتان میرسید، شاید برسید، شاید هم نه! اما برنامهریزی کردن به این صورت، به شما انرژی مضاعفی میبخشد و انگیزهتان را برای ادامه مسیر افزایش میدهد.
البته چون هدف از نوشتن این مقاله به طور خاص، کسب و کارهای اینترنتی است، بنابراین در کسب و کار اینترنتی، این موضوع که حتماً در چند ماه نخست فعالیت، بتوان به درآمد مطلوب رسید، شاید چندان مورد قبول مدرسان کسب و کار اینترنتی نباشد، اما بودهاند کسب و کارهایی که با تلاش کاملاً مضاعف، در ماه نخست، بالای چندصد میلیون تومان درآمد کسب کردهاند.
۳) برای توسعه کسبوکار خود برنامهریزی کنید
پس از ترسیم اهداف و چشماندازهای آینده، باید برای توسعه کسب و کار نیز (در ابعاد مختلف)، هدف گذاری و برنامهریزی مناسب را انجام داد، برای سالهای آینده کسب و کارتان، زمانی که کسب و کار شما رونق خوبی به خود گرفته است.
وبسایت دیجی کالا میتواند مثال خوبی در این زمینه باشد، فروشگاهی که انقلابی عظیم، در کسب و کار اینترنتی ایران ایجاد کرد. وبسایت دیجی کالا در ادامه روند کاملاً موفق خود، وبسایت دیجی استایل را راهاندازی کرد که در حوزه فروش پوشاک به صورت اینترنتی، فعالیت میکند و در این زمینه به موفقیتهای خوبی هم رسیده است.
سعی کنید برنامه ویژهای برای توسعه کسب و کارتان داشته باشید، راضیشدن و ماندن در یک سطح مشخص، احتمال شکست را افزایش میدهد. مثالی که همیشه دوست دارم در این مورد بزنم، راجع به بازار موبایل است. بازاری که روزی در اختیار شرکت محبوب نوکیا بود.
نوکیا درصد زیادی از بازار موبایل را در دست داشت و هر روز به برند محبوبتری تبدیل میشد، اما بزرگترین اشتباه این غول دنیای موبایل، این بود که خود را با تکنولوژی روز همسو نکرد. زمانی که شرکتهای اپل و سامسونگ، به شدت به دنبال توسعه کسب و کار خود بودند، مثلاً اپل IOS را توسعه داد و سامسونگ به اندروید روی آورد و رفته رفته توانستند نبض بازار را به دست بگیرند، نوکیا همچنان در سطح خود باقی ماند تا اینکه به طور کلی در این حوزه شکست خورد.
۴) تعیین نقشه راه
یکی از مهمترین اقدامات در هدف گذاری در کسب و کار ، تعیین نقشه راه است. حتماً باید روند رسیدن به هدفتان را تعیین کنید. تصور کنید میخواهید به یک سفر طولانی بروید، اگر نقشه آغاز تا پایان مسیر را داشته باشید، مطمئناً زمان رسیدن به مقصد بسیار کوتاهتر میشود، همچنین خیالتان از بابت اینکه مبادا راه را اشتباه بروید، راحت است. علاوه بر این میتوانید تا حدودی تخمین بزنید که چه زمانی به مقصد (هدف) میرسید.
داشتن نقشه راه هم دقیقاً مانند مثال بالا است. مسیری که شما طی خواهید کرد، مسیر مستقیمی نیست. در بعضی مواقع نیاز به استراحت دارید یا باید بایستید و نقشه راه را، دوباره بررسی کنید تا از مسیر منحرف نشوید یا اگر منحرف شدید (در کسب و کارتان شکست کوچکی را تجربه کردید)، بتوانید مسیر درست را پیدا کنید و به حرکتتان ادامه دهید.
۵) هدف گذاری برای جذب پرسنل در آینده
یکی از دغدغههای اصلی هر شخص، در ابتدای راهاندازی کسب و کار اینترنتی خود، این است که چه زمانی باید پرسنل جذب کند. اگر کسب و کار نسبتاً کوچکی دارید و میتوانید تا زمانی مشخص، خودتان امور مربوط به آن را انجام دهید، نیازی نیست در ابتدا پرسنل جذب کنید و از لحاظ مالی خودتان را در مضیقه قرار دهید. البته کسب و کار اینترنتی نیاز به انجام تلاشِ تماموقت دارد که باید بررسی کرد که میتوان به تنهایی کارها را پیش برد یا خیر؟
در ابتدای کار، تقریباً میتوانید خودتان به تنهایی کارهایتان را انجام دهید (در کسب و کارهای اینترنتی کوچک). اما زمانی که درآمد وبسایت شما، به حدی برسد که بخواهید کسب و کارتان را توسعه بدهید، اینجاست که نیاز هست پرسنل جذب کنید. یعنی باید اطمینان حاصل کنید که درآمد شما میتواند برای پرداخت حقوق پرسنلتان کافی باشد.
حتی شرکتهای بزرگی مانند: اپل، گوگل، مایکروسافت و … کار خود را از یک اتاق کوچک شروع کردهاند و به طور معمول این شرکتها، در ابتدای راه با دو نفر اداره میشدند و کمکم کسب و کار خود را توسعه داده تا به اینجا رسیدند. این نشان میدهد که نیازی نیست در آغاز راه، با استخدام چند نفر، مشکلاتی را برای خود ایجاد نمایید.
۶) هدف گذاری برای تبلیغات و بازاریابی
بازاریابی همیشه یکی از ارکان اصلی هر کسب و کاری محسوب میشود. هزینههایی که برای تبلیغات میشود باید بتواند مشتریان جدیدی را جذب کسب و کار شما بکند، در غیر اینصورت، تبلیغاتتان بیثمر خواهد بود و علاوه بر هزینه، زمانتان نیز از دست خواهد رفت و در همین مدت از رقبایتان عقب افتادهاید.